|
|
» kerkgebouw
|
Hervormde Gemeente wijk Dorp
|
De luidklok
De luidklok
Anglicaanse gemeenten buiten Engeland worden Episcopaal genoemd, omdat de kerk door bisschoppen wordt geleid. In het woord Episcopus herkent men het Nederlandse woord Bisschop.
De nieuwe Rotterdamse kerk was weliswaar degelijk gebouwd (zo was ze voorzien van een interieur, waarin bepaald niet op geld was gekeken) maar er was bij de bouw te weinig rekening gehouden met de slechte grondslag ter plaatse. Het bouwwerk begon al snel scheef te zakken: de kerk was klaarblijkelijk niet voldoende onderheid (ondanks de 700 heipalen) om het gewicht van het gebouw te dragen.
Het zat de Kerk ook in ander opzicht tegen: De luidklok hing in een koepeltorentje op het dak van de kerk, maar dat werd in 1864 door blikseminslag zo zwaar beschadigd dat het moest worden afgebroken. Blijkbaar is de luidklok onbeschadigd omlaag getakeld en in opslag gezet, wachtend op betere tijden. Maar het verval van het kerkgebouw was niet te stoppen; de vele reparaties vergden veel van de kerkelijke kas. Tot overmaat van ramp beëindigde in 1873 de Britse regering de subsidie aan het kerkgenootschap, waardoor men andere wegen moest zoeken om financieel overeind te blijven.
In 1875 was de financiële nood van de gemeente werkelijk tot aan de lippen gestegen. Klaarblijkelijk heeft men daarom de toch al werkeloze klok toen verkocht aan een handelaar.
Waarschijnlijk stond de luidklok al jaren (sinds de blikseminslag in 1864) danig in de weg en heeft men hem toen maar voor een mooi prijsje van de hand gedaan aan een opkoper van oude metalen.
Het kerkbestuur van de Episcopale kerk zag waarschijnlijk ook wel aankomen dat die als maar scheefzakkende kerk op termijn toch gesloopt zou moeten worden. Het kerkgebouw was inderdaad niet meer te repareren; het werd in 1913 gesloopt om plaats te maken voor de nieuwbouw van de ‘Inrichting voor Ooglijders’, thans gevestigd aan de Schiedamse Singel tegenover de naoorlogse Schotse Kerk.
De interieurstukken van de oude St.Mary’s werden verkocht: het orgel ging naar Eton College Memorial Hall, de kansel ging naar Lincoln Cathedral; het altaar, de doopvont en de kerkbanken naar Selwyn College in Cambridge.
In februari 1876 is de luidklok door de Hervormde Kerk van Hendrik-Ido-Ambacht gekocht van een particulier, een zekere mijnheer Wildeman in het naburige dorp Ridderkerk.
De Episcopale gemeente ging gelukkig niet ten gronde. Het kerkelijk werk voor zeelieden groeide gestaag aan het eind van de 19de eeuw en men was toen toe aan expansie. In 1913 kon aan de Pieter de Hooghweg in Delfshaven een nieuwe kerk worden gebouwd; in juni van dat jaar werd daarvoor de eerste steen gelegd “by the Rt.Rev.Bishop Bury D.D.Bishop of Northern and Central Europe”.
De Kerkvoogden en notabelen van Hendrik-Ido-Ambacht zijn bij de aanschaf van de klok niet over een nacht ijs gegaan, zo blijkt uit de notulen. In die van 5 februari 1876 is te lezen: “Na breedvoerige beraadslaging over het al of niet wenschelijk is om een nieuwe te koopen, of over te gaan op het koopen van een oude, worden kerkvoogden gemachtigd tot het koopen van oude klok van A. Wildeman tot een prijs van f 1,80 per kilo zonder meer. Wordt bevonden dat genoemde klok bij het gebruik niet mocht bevallen, wordt de koop ongedaan gemaakt en door de kerk aan Wildeman eene som van f 20 als vergoeding gegeven. Op voorstel van den Voorzitter wordt door de vergadering besloten om de voorgenomen reparatie van het uurwerk voorloopig uit te stellen”. In die van 11 Februari 1876 is te lezen: “Aan de orde is het proefluiden der op proef aangekochte torenbel waarover de beraadslaging wordt geopend. Door eenige leden wordt de aanmerking gemaakt dat het geluid der Bel onvoldoende zal zijn voor deze gemeente om rede (dat) de klank wel goed maar niet doordringbaar genoeg is. Weer andere leden vinden de klank voldoende en dat het geluid aan de noodige eischen behoorlijk kan voldoen. De Voorzitter deelt aan de vergadering mede dat de verkooper nog drie dagen uitstel wil geven teneinde de Bel nog nader te beproeven.
De meerderheid der vergadering kan zich daarmede niet verenigen en wil staande deze vergadering besluiten; de beraadslaging hierover wordt gesloten, en voorgesteld, het al of niet accepteren der Bel. Dit voorstel in omvraag gebragt zijnde wordt besloten met zes stemmen voor en vijf stemmen tegen tot het accepteren der Torenbel. Nog wordt in behandeling gebragt den verkoop der ouden Bel. Na eenige deliberatiën wordt besloten dien verkoop op te dragen aan Kerkvoogden, zoomede de betaling der nieuwe Torenbel. Niets meer te behandelen zijnde en niemand het woord vragende wordt de vergadering gesloten”.
Deze klok heeft sindsdien dienst gedaan in onze kerk. Met een onderbreking overigens: de klok werd in 1942 door de bezetters voor oorlogsdoeleinden gevorderd en met vele andere klokken per schip afgevoerd. Dat transport is niet verder gekomen dan het IJsselmeer. Na de bevrijding is het schip gelicht en kwam ook deze klok terug naar Ambacht.
In tussentijd diende een gietijzeren wagonwiel als alternatief voor het slaan van de halve en hele uren. Tot ca.1950 is er handmatig geluid; tegenwoordig gebeurt dat elektrisch.
Wie het waagstuk onderneemt de toren te beklimmen kan de klok met eigen ogen bezien, en de randschriften lezen.
De randschriften boven- en onder luiden: “THE ENGLISH EPISCOPAL CHURCH IN ROTTERDAM” (de engels Episcopale kerk in Rotterdam) en “ME FECIT QUIRIN DE VISSER ROTERODAMI ANNO 1707” (Quirin de Visser maakte me in Rotterdam anno 1707) en GLORIA IN EXCELSIS DEO (Ere zij God in de Hoge).
Een mooi verhaal! We hebben in de Dorpskerk dus een orgel afkomstig uit de Waals Hervormde Gemeente van Delft, waar de kerkdiensten in het Frans gehouden worden, en een kerkklok die afkomstig is van een Engels sprekende gemeente in Rotterdam.
| | terug
|
| |
|
|
|
|
|
Huwelijksdienst Mirthe van der Meij en Julian Rouw
 26-04-2024
om
19.30 uur zaal open 19 uur
meer details
10.00 uur Ds. F. Schipper, Hardenberg
28-04-2024
om
meer details
|
|
|
kerkdienst bekijken/beluisteren
|
|
|
Collectebonnen
Kerkbonnen bestellen
|
|
|
Digitaal collecteren
|
|
|
documenten
downloadcentrum
|
|
|
privacy
Privacyverklaring
|
|
|
Adres Dorpskerk:
Bezoekadres
Kerkplein 13
3342 BJ H-I-Ambacht
Telefoon: 078-6816762
Postadres Wijk Dorp
W. Kolthof (scriba Wijk Dorp)
Hoge Kade 3
3341 BD Hendrik Ido Ambacht
|
|
|
|
